Zaterdagavond 14 april is het Zuid-Limburgse Noorbeek (gemeente Eijsden-Margraten) benoemd tot het eerste ‘Icoonlandschap’ van Nederland. De benoeming werd bekendgemaakt tijdens het jaarlijkse ‘Denhalen’, een massaal bezochte traditie die dateert uit 1634 en sindsdien iedere tweede zaterdag na Pasen wordt gehouden. Een uitgelezen moment om dorp, bewoners en het prachtige landschap daar in het zonnetje te zetten.
(Ondertiteling beschikbaar.)
De status van Icoonlandschap wordt door de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap (VNC) gegeven aan gebieden waar het landschap de eeuwenoude geschiedenis vast heeft gehouden, die een rijke flora en fauna herbergen en waar tradities in ere worden gehouden, zowel materieel als immaterieel.
De VNC wijst de komende jaren in Nederland meer Icoonlandschappen aan. Juist omdat de Rijksoverheid geen acht meer slaat op ons landschap en de achteruitgang daarvan gestaag doorgaat, zelfs in Nationale Landschappen, nu de regering deze vaarwel heeft gezegd.
De titel Icoonlandschap wordt aan Noorbeek toegekend omdat het landschap door zijn bovengemiddelde schoonheid en toegankelijkheid bij uitstek voldoet aan zo’n iconische status. Ook de door het hele jaar verspreide uitbundig gevierde tradities, soms met middeleeuwse wortels, spelen hierin mee. Tradities zoals de processie, het koningsvogelschieten en het Denhalen ter verering van de Ierse patroonheilige Sint Brigida, die het dorp tot op de dag van vandaag vrijwaart van veepest. Eén van de tradities heeft het zelfs gebracht tot immaterieel erfgoed.
In Noorbeek zijn oude koeien- en schapenrassen teruggekeerd in het heuvelland. Elders in het Noorbeekse landschap maken koeien steeds meer plaats voor paarden, wat geleid heeft tot een labyrint van heggen die diepte geven aan de talrijke panorama’s.
Bovendien zijn de flora en fauna van Noorbeek uniek te noemen. Soorten die elders goeddeels verdwenen zijn komen hier soms zelfs talrijk voor. Denk aan steenuilen, dassen, vroedmeesterpadden, marters en zelfs de wilde kat, die na honderd jaar afwezigheid weer is teruggekeerd.
Bij de benoeming van de Icoonlandschappen werkt de VNC samen met lokale partijen die ieder op hun manier en in hun eigen discipline bijdragen aan wat deze gebieden zo uniek maakt. De erkenning is daarmee een eerbetoon aan de mensen die het gebied icoonwaardig maken.
De VNC hoopt dat het gebied met de status Icoonlandschap de komende jaren verder kan worden uitgebreid wanneer landschappen worden hersteld en verwacht de komende jaren twee Icoonlandschappen per jaar bekend te maken. Genomineerde Icoonlandschappen liggen in vrijwel elke provincie.
Kijk voor meer informatie op https://icoonlandschappen.nl/